🌿🌿🌿🌿🌿🌿
شرح جامع مثنوی معنوی - دفتر اول - حکایت بیانِ توکّل و ترکِ جهد گفتنِ نخچیران به شیر
قسمت قبلی
(1280) ماه، کو افزود از اختر در جمال
شـــــد ز رنـــــجِ دِقّ، مـــــانندِ خیـــــال
ماه که در تابش و زیبایی برتر از ستارگان است، همین که به سوی مُحاق رود مانند شخصی می شود که به بیماری
تبِ لازم گرفتار آمده است. یعنی لاغر و نحیف می گردد. گویی که از فرط نزاری و لاغری تنها خیالی از او باقی مانده است.
(1281) این زمینِ با سکونِ با ادب
انـــــدر آرد زلزله اش در لـــــرزِ تب
همین زمینی که بسیار ساکن و آرام و با ادب می نماید، گاهی زلزله چنان آن را به هیجان و اضطراب می افکند که قابل تصوّر نیست.
(1282) ای بسا کُه زین بلایِ مُردَریگ
گشته است اندر جهان، او خُرد و ریگ
چه بسا کوه ها که بر اثر این بلای دیرین و برجای مانده از ادوار پیشین (زلزله)، خرد و متلاشی شوند و به صورت ریگ، ریزه ریزه و پراکنده گردند.
(1283) این هوا با رُوح آمد مُقْتَرِن
چـــون قضا آید، شود زشت و عَفِن
همین هوا که با روح، سازوار و همراه است و بدان حیات می بخشد، اگر قضای الهی در رسد، همو، زشت و گندناک می گردد و هلاکت ببار می آورد.
(1284) آبِ خوش، کو رُوح را همشیره شد
در غـــــدیـــری، زرد و تـــــلخ و تیـــــره شد
این آب گوارا که سازگار و موافق جان است و بدو حیات می بخشد، اگر در آبگیر و گودالی راکد بماند، تیره و تلخ و زرد می شود.
(1285) آتشی کو باد دارد در بُروت
هم یکی بادی، بر او خــوانَد يَمُوت
همین آتشی که سرکش است و از فرط تکبّر به سوی آسمان گردن می افرازد، بر اثر وزیدن یک موجِ باد می میرد و به زوال می رود.
(1286) حالِ دریا ز اضطراب و جوشِ او
فـــــهم كن تبـــــدیل هـــــایِ هـــــوشِ او
از اضطراب و پریشانی حال ظاهری دریا که پُر موج و پُر خروش است دریاب که جان و کُنهِ دریا هماره در دگرگونی و تبدّل است. حالِ ظاهری دریا حاکی از تحوّلات درونی او است.
(1287) چرخِ سرگردان که اندر جُست و جو است
حـــــالِ او چـــــون حـــــالِ فــرزندانِ او است
عالم افلاک که هماره در جستجوی مطلوب حقیقی جهان است، حالِ او در تبدّل و تغيّر مانند فرزندان خود، یعنی موالید ثلاثه: حیوان و نبات و جماد است.
(1288) گَه حَضیض و گاه، اوسط، گاه اوج
اندر او از سَـــــعد و نَـــــحسی فـــوج فـــوج
ستارگان و اختران نیز گاه در نشیب اند و گاه در میانه و گاه در اوج. و برحسب وضع هر یک از آن ها سعد و نحس وجود دارد.
🌿🌿🌿🌿🌿🌿
عرض المزيد ...