بسیج و طبقه 'بسیجیان جنگ ندیده
حسین باستانی
سازمان بسیج مستضعفین می کوشد تا اعضای خود را از میان داوطلبان معتقد به نظام و رهبر جمهوری اسلامی ایران انتخاب کند و بخش بزرگی از اعضا، حتما دارای چنین اعتقادی هستند.
اما همه بسیجیان -مثلا در میان اعضای بسیج دانش آموزی، محلات، ادارات یا اصناف- لزوماً از وفاداران جدی جمهوری اسلامی محسوب نمی شوند و طیف متنوعی از امتیازات حکومتی در عضویت آنها در بسیج موثر بوده است.
گذشته از این قبیل امتیازات شناخته شده، احتمالا انگیزههایی غیرمستقیم نیز در عضویت افراد در بسیج نقش دارند که در متن قوانین و مقررات موجود، اثری از آنها قابل جستجو نیست.
به عنوان نمونه، قابل تصور است که یکی از مجموعه انگیزه های ساکنان محلات فقیر نشین شهری برای عضویت در بسیج، برخورداری از درجات بالاتری از حمایت و امنیت باشد.
درواقع بسیاری از نوجوانان و جوانان ساکن چنین محله هایی، یا مجبور به اطاعت از "لاتهای محل" هستند و یا از سوی آنها مورد آزار قرار می گیرند.
اما همین نوجوانان و جوانان در صورت عضویت در بسیج، مورد پشتیبانی یک قدرت حکومتی قرار می گیرند که برایشان مصونیت نسبی فراهم می کند.
با توجه به مجموعه این واقعیت ها، به نظر می رسد که بسیج، در آغاز پنجمین دهه عمر خود، بیش از هرچیز به یک تشکیلات عظیم "مبادله امتیازات با وفاداری" تبدیل شده که میزان کارآیی آن، بر خلاف زمان تشکیل، به شدت به توانایی مالی حکومت در ادامه توزیع امکانات بستگی دارد.
اگر جمهوری اسلامی ایران، به هر صورت بتواند جریان توزیع امکانات اختصاصی در میان اعضای بسیج را ادامه دهد، این تشکیلات - البته تا اطلاع ثانوی - به نقش آفرینی بسیار موثر در رویارویی با مخالفان و منتقدان حکومت خواهد پرداخت.
اما در صورتی که حکومت، به دلایلی همچون قطع درازمدت درآمد نفتی خود، قادر به تزریق میزانی حداقل از امکانات مالی به سازمان بسیج نباشد، در آن صورت تضمین وفاداری بخش بسیار بزرگی از اعضای فعلی این تشکیلاتِ متکی به پول نفت، با ابهام های جدی مواجه خواهد شد.
#تحلیل_زمانه
🌍
@TahlilZamaneПоказати повністю ...